Allah’a hamdolsun, Fıkhu’l Hadis Sünnet İlmihâli kitabını birkaç defa inceleme ve sonrasında da içeriğine sürekli başvurma fırsatım oldu, olmaya da devam ediyor. Kitabın içerisinde kolaylaştırıcı olan ve bizlerin pek bilmediği bazı meseleleri “Bunları Biliyor muydunuz?” başlığı altında derledim. Her birinin delillerine ve izahına kitap içerisinde rahatça ulaşılabilir. Okurda kitaba dair merak uyandırmasını ümit ederek ve birçok maddeyi de eleyerek elli beş tespitimi paylaşmayı uygun gördüm. Allah’tan (cc), hem okur hem de kendim için hayırlı kılmasını diliyorum.
1. Banyonun giderine küçük abdest bozulabilir.
2. Tuvalette içimizden dua ve zikir yapılması yasak değildir.
3. Vedi, abdesti bozmaz ve necis değildir. İzalesi de şart değildir.
4. Şehvetsiz çıkan veya içeride kalan meninin abdest sonrası çıkması, gusül abdesti gerektirmediği gibi namaz abdestini dahi bozmaz.
5. Gusülde “iğne deliği kalmayacak şekilde her yeri ıslatmak” şeklindeki yaygın bilinen kaidenin aslı yoktur. Kulak içi, tırnak içi, göbek deliği gibi yerlere suyun ulaşmamış olması gusle zarar vermez.
6. Bir kimse gusül abdesti olarak kullandığı suyu yenilemeden, aynı suyla normal abdest de alabilir.
7. Kişinin elinin, dübürüne değmesi abdesti bozmaz.
8. Çocuğun altını değiştirirken kişinin elinin çocuğun cinsel uzvuna değmesi abdesti bozmaz. Aynı şekilde elinin, eşinin uzvuna değmesi sonucu da abdest bozulmaz. Abdesti bozan, kişinin elinin kendi cinsel uzvuna değmesidir.
9. Tahiyyatta, “Eyyuhe’n Nebiyyu,” kısmı Nebi (sav) hayattayken söylenirdi. Tevhid hassasiyetleri nedeniyle Peygamberimizin vefatından sonra, “Es-Selamu ale’n Nebiyyi,” dendi.
10. İmama tabi olduğumuzda imamla birlikte, “Semiallahu limen hamideh.” denmez. Sadece “Rabbena ve leke’l hamd.” denir.
11. Biri cemaatin önünden geçerse, önünden geçtiği kişilerin namazına zarar vermiş olmaz. Çünkü imamın sütresi, cemaatin de sütresi sayılır.
12. Cemaat hâlinde namaz kılınırken şerit olması gereken safın arasına direk, kolon girmemesi gerekir.
13. Üçüncü ve dördüncü rekâtlarda da zamm-ı sure okunabilir.
14. İmam bir hata yaptığında cemaat imamı uyarmalı veya imam, yaptığı hatayı cemaate bildirmelidir. Şayet “Subhanallah!” diyerek uyarı yapabiliyorlarsa “Subhanallah!” diyerek, başka yolla anlatamıyorlarsa Türkçe söyleyerek uyarıda bulunabilirler.
15. Namaz kılan biri, eliyle işaret yapabilir. Tüpün altını kıs, bebeği tut veya kapıyı aç gibi imalarda bulunulabilir.
16. Namaz kılan kişi, kapı çaldığında kapıyı açabilir.
17. Namaz kılan kişi, telefon çaldığında telefona cevap verebilir. Fakat telefonda konuşamaz. O esnada okuduğu sureleri, zikirleri yüksek sesle söyleyerek namazda olduğunu ima edebilir.
18. Kıyamda tam karşıya bakmak da kabul edilmiş görüşlerdendir. Yasak olan sağa, sola ve yukarıya bakmaktır. Kişi ayak ucundan tam karşı istikamete kadar dilediği yöne bakabilir.
19. Abdest almak, sadece namaz kılmak için farzdır. Namaz dışında abdestin farz olduğu bir amel yoktur. Dolayısıyla kişi cünüplü veya hayızlı olduğu hâllerde Kur’ân okuyabilir.
20. Cemaate sonradan dâhil olan bir kimse, safın en arkasından kimseyi çekmemelidir. Bu davranış yaygın, ancak asılsız bir uygulamadır. Arkada ikinci bir kişiyi bulamayan kişi imamın yanına geçebilir.
21. Ratib/Atanmış imam gelmediğinde onun yerine namaz kıldıran kişi, imam geldiği vakit geri çekilip imamı öne (imamlığa) geçirebilir. Ancak bu sadece ilk rekâtta yapılabilir. Diğer rekâtlarda yapıldığı takdirde cemaat fazla namaz kılmış olur. Örneğin üçüncü rekâta yetişen imam, imamete geçirilmesi hâlinde cemaat yedi rekât namaz kılmış olacaktır.
22. Ses açığa çıkmadıkça namazın her yerinde Türkçe dua edilebilir.
23. Yola çıkmaya karar veren, karar verdiği ândan itibaren seferidir. Yola çıkmadan evinde namazları kısaltarak cemedebilir.
24. Cemedilen namazlar için tek ezan okunmalı ama iki kamet getirilmelidir.
25. Rükûdaki ve secdedeki zikirleri üç kere yapmak veya tek sayıda olması zorunluluğu yoktur. Bu sadece âlimlerin güzel gördüğü bir ameldir. Kişi dilediği gibi ve dilediği kadar zikir/tesbih yapabilir.
26. Kişi arabada nafile namaz kılabileceği gibi yürüyerek de kılabilir. Kişinin tekbir aldığında kıbleye dönmesi yeterlidir. Sonrasında kıbleden sapması kişinin namazına zarar vermez.
27. Kişi hiçbir sebep yokken de oturarak veya uzanarak nafile namaz kılabilir. Nafilede kıyam rüknü düşer.
28. Kireçli, yosunlu ya da çamurlu suda -rengi değişmiş olsa da- abdest alınabilir. Suya dışarıdan müdahale olmadıkça sudaki değişimler, onun temizleme özelliğini kaybettirmez.
29. İslam’da sela okumanın yeri yoktur.
30. Namazda tükürme ihtiyacı olan, -eğer mescid dışarıdaysa- ayağının yanına veya mendiline tükürebilir.
31. Ayakkabıyla namaz kılınabildiği gibi bu şekilde kılınması güzel de görülmüştür.
32. Çorap yırtık, kısa veya yazlık dahi olsa üzerine mesh yapılabilir.
33. Kadının günlük akıntısı necis değildir ve abdesti bozmaz.
34. İstihaze kanı necis olmadığı gibi izalesi de şart değildir.
35. Her abdest uzvunu aynı sayıda yıkama zorunluluğu yoktur. Örneğin; kol iki kere, yüz bir kere, ağız ve burun üç kere yıkanabilir.
36. Racih olan görüşe göre kulaklar baş bölgesine dâhil olduğu için meshi farzdır.
37. Yine racih olan görüşe göre ağız ve burun yüz bölgesine dâhil olduğu için yıkanması farzdır.
38. Başımızdaki sarık veya başörtüsü, abdestli giyilmemiş olsa dahi üzerine mesh yapılabilir.
39. Erkek ve kadınlar namazda ellerini aynı şekilde bağlarlar. Ahkâm konusunda erkekler ile kadınlar arasında bir fark yoktur.
40. Oruçlu kimsenin eşini öpmesi abdesti bozmadığı gibi orucu da bozmaz.
41. İmamın namazının bozulması, cemaatin namazını bozmaz. İmam cemaatten çıktığında cemaatten biri imamlığa geçebilir.
42. Misvağın, ağaçtan olması zorunda değildir. Diş fırçaları da misvak demektir. Diş fırçası daha iyi temizleyecekse misvaktan daha faziletlidir.
43. Kısa süreli, bilinci tamamen kapatmayan uykular abdesti bozmaz.
44. İmam oturarak namaz kıldığında cemaat de oturarak namaz kılmalıdır.
45. Namaz kılan biri, kendisine selam verildiğinde beden dilini kullanarak yapacağı bir işaretle selama karşılık verebilir.
46. Namaz kılan biri, kendisine önemli haber getiren kişiyi namazdayken dinleyebilir.
47. Kişi her rekâtta aynı sureleri okuyabilir.
48. Anne babası müşrik olarak vefat eden kişi “Rabbenağfirli” duasını okuyamaz.
49. Sağ tarafa selam verilirken, “Es-Selamu Aleykum ve Rahmetullahi ve Berakatuhu,” denebilir. Sola verirken, “Berakatuhu,” denmez.
50. Sağ tarafa selam vermek, namazdan çıkmak için yeterlidir.
51. Sünnet namazları evde kılmak, mescidde kılmaktan daha faziletlidir.
52. Sünnet namazı kılan biri, kamet getirildiğinde namazını bozup cemaate iştirak etmelidir.
53. Kocası isterse eşi nafile namazını bozabilir.
54. Efdal olan, bireysel yapılacak kunutun rükûdan önce, toplu namazlarda da rükûdan sonra yapılmasıdır.
55. Seferiyken aslında namazları kısaltmıyor, farz kılındığı ilk hâline dönüyoruz. İlk zamanlar akşam namazı hariç tüm vakitler ikişer rekât olarak farz kılınmıştı. Daha sonraları mukim olanlar için öğle, ikindi ve yatsı namazlarına ikişer rekât eklendi. Sabah namazına eklenmeme sebebiyse kıyamlarında uzun uzadıya Kur’ân okunmasıdır.
İlk Yorumu Sen Yap