Sûreya Baqara – 17

Ji Bo Muwehhîdên Dilsoz Meala Qur’ana Pîroz

وَاِذَا ق۪يلَ لَهُ اتَّقِ اللّٰهَ اَخَذَتْهُ الْعِزَّةُ بِالْاِثْمِ فَحَسْبُهُ جَهَنَّمُۜ وَلَبِئْسَ الْمِهَادُ

206. Ona: “Allah’tan kork!” denildiği zaman, gururu/kibri onu günaha sürükler. Böylesine cehennem yeter. O, ne kötü bir yataktır.

206. Dema ku jê re tê gotin: “Ji Allah bitirse!” quretîya/kîbra wî, ew bi ber bi gunehan ve dikişkişîne. Cehennem ji bo yê wekî wî bes e. Ew der çi warekî xerab e!

وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْر۪ي نَفْسَهُ ابْتِغَٓاءَ مَرْضَاتِ اللّٰهِۜ وَاللّٰهُ رَؤُ۫فٌ بِالْعِبَادِ

207. (Bu bozguncuların yanı sıra) insanlardan öylesi de vardır ki; Allah’ın rızasını elde etmek için canını feda eder. Allah, kullarına karşı (şefkatli olan) Raûf’tur.

(Said b. Museyyeb anlatıyor: “Suheyb Er-Rumi (ra) Medine’ye hicret etmek için yola çıktı. Kureyş’ten bir grup onu takip etmeye başladı. Suheyb (ra) bineğinden indi ve sadağından oklarını çıkardı. Sonra dedi ki: ‘Ey Kureyş topluluğu! Kuşku yok ki sizler, içinizde en iyi ok atan olduğumu biliyorsunuz. Allah’a (cc) yemin olsun ki sadağımdaki bütün okları size atarım ve beni ele geçiremezsiniz. Kalanlarınızı da elimdeki kılıçla öldürürüm. Dilediğinizi yapın. Dilerseniz benim malımı alın ve benim yolumu serbest bırakın.’ Kureyşliler onun malını almayı kabul ettiler. Suheyb (ra) Allah Resûlü’nün (sav) yanına geldiğinde Allah Resûlü (sav): ‘Ticaretin kârlı olsun Ey Ebu Yahya! Ticaretin kârlı olsun Ey Ebu Yahya!’ dedi ve bu ayet nazil oldu.” (İbni Ebi Hatim, Tefsir, 1939))

207. (Ji xeynî van mufsîdan) ji însanan hinek kes jî hene ku; ji bo rizaya Allah bi dest bixin canê xwe feda dikin. Bêguman Allah li ser însanan (ew ê li ser abdên xwe pir bi şefqet) Raûf e.

(Saîd b. Museyyeb wiha dibêje: “Suheybê Rûmî, ji bo hicretê Medîneyê bike derket rê. Komekî ji Qureyşîyan wî taqîb kirin. Suheyb ji suwarê xwe peya bû û ji tîrdanka xwe tîrek derxist. Piştre ji wan re wiha got: “Hê gelî Qureyşîyan! Hûn jî qenc dizanin ku di nav we de tîrkêşê herî qenc ez im. Wallahî ez ê hemû tîrên xwe yên di tîrdanka xwe de bavêjim we û hûnê nikaribin min zeft bikin/bigirin. Kesên ji we bimînin jî ez ê bi şûrê xwe bikujim. Êdî hûn çawa dizanin wisa bikin. Hûn dixwazin, ha ji we re malê min û xwe ji rêya min bidin alî.” Qureyşîyan vê pêşnîyarîya wî qebûl kirin. Suheyb, dema ku gihîşte Medînê û çû cem wî, Rasûlullah (asw) jê re wiha got: “Ya Ebû Yahya, danusitandina te ser xêrê be! Ticareta te bi bereket be, ya Ebû Yahya!” Ha li ser vê bûyerê ev ayet nazil bû. (Îbnî Ebî Hatîm, Tefsîr, 1939))

يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا ادْخُلُوا فِي السِّلْمِ كَٓافَّةًۖ وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِۜ اِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُب۪ينٌ

208. Ey iman edenler! İslam’a bir bütün olarak girin. Şeytanın adımlarına uymayın. O sizin için apaçık bir düşmandır.

(Ehl-i Kitap’tan iman edenler, bazı Yahudi geleneklerini devam ettiriyor, Cumartesi gününü yüceltiyor, deve etinden ve Yahudilerin haram kabul ettiği şeylerden sakınıyorlardı. Allah (cc) özelde bunlara, genelde de tüm İslam iddiasında olanlara, İslam’ın şiarlarıyla yetinmelerini, eski din ve âdetlerini terk etmelerini emretmiş oldu. (Taberi, 4016) Çünkü İslam, kâmil bir dindir. Ruh ve bedenin ihtiyacı olan her şey onda mevcuttur. Onunla yetinmeyip eski din ve adetlerine uyanlar, onun eksik olduğunu ve tamamlanmaya muhtaç olduğunu söylemiş olur, teslimiyetlerini ve imanlarını zedelerler.)

208. Gelî ew ên îmân anîne! Hûn bitevahî bikevin îslam ê. Nedin pey pêgavên şeytan. Bêguman ew ji we re dijminekî eşkere ye.

(Hin kesên ji ehlê kitêb îmân anîbûn çend kevneşopên cihûtîyê didomandin û roja sebtê tazîm dikirin û goştê deveyan nedixwarin û xwe ji hin tiştên ku di cihutîyê de heram bûn jî mihafeza dikirin. Allah (cc) bi taybetî ji bo van û umûmen jî ji bo kesên ku bi îdîaya muslîmtîyê derdikevin re, weke ku di ayetê de dibore vê emrê kirîye: “Dev ji wan kevneşop û adet û dînê we yên berê berdîn û bi temametî bikevin îslamê.” (Taberî, 4016) Lewre îslam dînekî kâmil e. Hemû tiştên ku rûh û beden hewce ye, tê de mewcûd e. Kesên ku bi îslamê têr neke û berê xwe bide dînê xwe yê berê an jî adet û kevneşopên pûç, weke vê îdîayê bide pêş ku dînê îslamê kêm maye û pêwiste ku bê temamkirin. Rewşeke wiha dibe ku bibe sebebê zirardîtina îmâna û teslîmîyeta wan.)

فَاِنْ زَلَلْتُمْ مِنْ بَعْدِ مَا جَٓاءَتْكُمُ الْبَيِّنَاتُ فَاعْلَمُٓوا اَنَّ اللّٰهَ عَز۪يزٌ حَك۪يمٌ

209. Şayet apaçık deliller size geldikten sonra ayağınız kayarsa bilin ki Allah, (izzet sahibi, her şeyi mağlup eden) Azîz, (hüküm ve hikmet sahibi olan) Hakîm’dir.

209. Piştî ku delîlên eşkere ji we re hatine jî, eger hûn vegerin/bişemitin; bizanibin ku Allah, (yê xwedî îzzet û her tiştî mexlûb dike) Azîz û (xwedî hikum û hikmet) Hakîm e.

هَلْ يَنْظُرُونَ اِلَّٓا اَنْ يَاْ تِيَهُمُ اللّٰهُ ف۪ي ظُلَلٍ مِنَ الْغَمَامِ وَالْمَلٰٓئِكَةُ وَقُضِيَ الْاَمْرُۜ وَاِلَى اللّٰهِ تُرْجَعُ الْاُمُورُ۟

210. Onlar, buluttan gölgelikler içinde Allah’ın ve meleklerin gelip işin karara bağlanmasından başka bir şey mi bekliyorlar? (Bekleyip durdukları, bu dehşetli andan başka bir şey değildir). (Hakikatte) işler Allah’a döner.

210. Qey ew li bendê ne ku Allah û melâîket ji bo wan, ji nava sîyên ji ewran de werin û îş/kar li ser qerarekî biqede? (Ya ku li hêvîyê sekinî mane, ji vê lehza bi erjeng pê ve ne tiştekî din e) (Birastî) her tişt bi bal Allah ve vedigere.

سَلْ بَن۪ٓي اِسْرَٓاء۪يلَ كَمْ اٰتَيْنَاهُمْ مِنْ اٰيَةٍ بَيِّنَةٍۜ وَمَنْ يُبَدِّلْ نِعْمَةَ اللّٰهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَٓاءَتْهُ فَاِنَّ اللّٰهَ شَد۪يدُ الْعِقَابِ

211. Sor (bakalım) İsrailoğullarına, onlara nice açık ayetler vermişizdir. Kim de kendisine geldikten sonra Allah’ın nimetlerini değiştirirse şüphesiz ki Allah, cezası çetin olandır.

211. Ji Benî Îsraîl bipirse (em binêrin), ka me çi qas ayetên eşkere dane wan. Kî piştî ku nîmetên Allah bigihîje wî û paşê ew wê (nîmetê) biguherîne, bêguman Allah ew e ku, cezayê pir dijwar e.

زُيِّنَ لِلَّذ۪ينَ كَفَرُوا الْحَيٰوةُ الدُّنْيَا وَيَسْخَرُونَ مِنَ الَّذ۪ينَ اٰمَنُواۢ وَالَّذ۪ينَ اتَّقَوْا فَوْقَهُمْ يَوْمَ الْقِيٰمَةِۜ وَاللّٰهُ يَرْزُقُ مَنْ يَشَٓاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ

212. Kâfirlere dünya hayatı süslü gösterildi ve onlar iman edenlerle alay ediyorlar. Oysa korkup sakınan müminler, Kıyamet Günü’nde onlardan daha üstün olacaklardır. Allah dilediğini hesapsız/sınırsız rızıklandırır.

212. Heyata dinyayê ji bo kafiran hatîye xemilandin û ew tinazên xwe bi mûmînan re dikin. Lê ew mumînên mutteqî, roja qiyametê wê di ser wan re bin. Allah ji kî re bixwaze rizqeke bêhisab/bêsînor didê.

كَانَ النَّاسُ اُمَّةً وَاحِدَةً فَبَعَثَ اللّٰهُ النَّبِيّ۪نَ مُبَشِّر۪ينَ وَمُنْذِر۪ينَۖ وَاَنْزَلَ مَعَهُمُ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِيَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ ف۪يمَا اخْتَلَفُوا ف۪يهِۜ وَمَا اخْتَلَفَ ف۪يهِ اِلَّا الَّذ۪ينَ اُو۫تُوهُ مِنْ بَعْدِ مَا جَٓاءَتْهُمُ الْبَيِّنَاتُ بَغْيًا بَيْنَهُمْۚ فَهَدَى اللّٰهُ الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لِمَا اخْتَلَفُوا ف۪يهِ مِنَ الْحَقِّ بِاِذْنِه۪ۜ وَاللّٰهُ يَهْد۪ي مَنْ يَشَٓاءُ اِلٰى صِرَاطٍ مُسْتَق۪يمٍ

213. İnsanlar (tevhid üzere yaşayan) tek bir ümmetti. (İhtilafa düştüler.) Allah (aralarındaki ihtilafı gidersin diye) müjdeleyici ve uyarıcı nebiler gönderdi. İnsanların anlaşmazlığa düştükleri konularda, aralarında hakem olsun diye nebilerle beraber hak olan Kitab’ı indirdi. O (Kitap konusunda) anlaşmazlığa düşenler, kendilerine apaçık deliller geldikten sonra aralarındaki azgınlık/kıskançlık/bir diğer gruba üstünlük sağlama isteği olan Ehl-i Kitap’tan başkası değildi. Allah, hakkında ihtilafa düştükleri konuda iman edenleri izniyle hakka hidayet etti. Allah dilediğini dosdoğru yola iletir.

(Kitab’ın indiriliş gayesi için bk. 4/Nisâ, 105)

213. Însan berê (li ser aqîda tewhîdê) yek ummetek bûn. (Ketin îxtîlafê.) Allah (ji bo îxtîlafa di navbera wan de çareser bikin) bi mizgînderî û bi hişyarkarî gelek pêxember şandin. Bi wan re kitêba heq jî şand, da ku li ser mijarên bi hev ketine di navbera însanan de bibin hakem. Ew ên ehlê kîtêb bixwe bûn ku piştî delîlên eşkere ji wan re hatin jî, ji ber harîtîyê/hasûdîyê û daxwaza serdestîya li komekî din der heqê wê (kitêbê) de ketin îxtîlafê. Allah bi destûra xwe, yên îmân anîne gihande rastîya tiştên ku wan li ser îxtîlaf dikirin. Allah ji kî re bixwaze wî digihîne rêya rast.

(Ji bo meqseda nazilkirina Kitêbê, bnr: 4/Nîsa, 105)

اَمْ حَسِبْتُمْ اَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَلَمَّا يَأْتِكُمْ مَثَلُ الَّذ۪ينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْۜ مَسَّتْهُمُ الْبَأْسَٓاءُ وَالضَّرَّٓاءُ وَزُلْزِلُوا حَتّٰى يَقُولَ الرَّسُولُ وَالَّذ۪ينَ اٰمَنُوا مَعَهُ مَتٰى نَصْرُ اللّٰهِۜ اَلَٓا اِنَّ نَصْرَ اللّٰهِ قَر۪يبٌ

214. Sizden önceki toplumların başına gelenler, sizin başınıza gelmeden cennete gireceğinizi mi sandınız? Onların başına çeşitli yoksulluklar ve musibetler geldi. Öylesine sarsıldılar ki; (sonunda) Resûl ve onunla beraber olan müminler: “Allah’ın yardımı ne zaman?” dediler. Dikkat edin! Şüphesiz ki Allah’ın yardımı yakındır.

214. Nexwe heta ew tiştên hatine serê qewmên berî we neyê serê we jî, qey hûn zen dikin ku hûnê bikevin cennetê? Xîzanî û musîbetên curbicur hatibûn serê wan. Wisa rahejîyabûn ku; (axir) pêxember û mumînên pê re gotin: “Alîkarîya Allah kengê ye?” Dîqat bikin! Bêguman alîkarîya Allah nêzîk e.

يَسْـَٔلُونَكَ مَاذَا يُنْفِقُونَۜ قُلْ مَٓا اَنْفَقْتُمْ مِنْ خَيْرٍ فَلِلْوَالِدَيْنِ وَالْاَقْرَب۪ينَ وَالْيَتَامٰى وَالْمَسَاك۪ينِ وَابْنِ السَّب۪يلِۜ وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ فَاِنَّ اللّٰهَ بِه۪ عَل۪يمٌ

215. Sana neyi infak edeceklerini soruyorlar. De ki: “Hayır olarak infak ettiklerinizi; ebeveyne, akrabalara, yetimlere, yoksullara ve yolda kalmışa (verin). Hayır olarak ne yaparsanız, şüphesiz ki Allah onu bilir.”

215. Ji te dipirsin ka di rêya Allah de bila çi înfaq bikin? Bibêje: “Înfaqa wek xêr ku hûn didin; ji bo dê û bav û eqrebeyan û sêwî û xîzan û rêwîyên di rê de mane de (bidin). Hûn çi xêrê bikin, bêguman Allah pê dizane.

كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِتَالُ وَهُوَ كُرْهٌ لَكُمْۚ وَعَسٰٓى اَنْ تَكْرَهُوا شَيْـًٔا وَهُوَ خَيْرٌ لَكُمْۚ وَعَسٰٓى اَنْ تُحِبُّوا شَيْـًٔا وَهُوَ شَرٌّ لَكُمْۜ وَاللّٰهُ يَعْلَمُ وَاَنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ۟

216. Hoşlanmadığınız hâlde savaş size farz kılındı. (Olur ki) hoşunuza gitmeyenler sizin için hayır, hoşunuza gidenlerse sizin için şer olabilir. Allah bilir, siz bilmezsiniz.

216. Digel li xweşa we naçe jî şer li ser we hatîye ferzkirin. (Lê carna) tiştên li xweşa we naçin, dibe ku ji we re bixêrtir bin û tiştên li xweşa we diçin jî, ji we re bêxêr bin. Allah dizane, hûn nizanin.

يَسْـَٔلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرَامِ قِتَالٍ ف۪يهِۜ قُلْ قِتَالٌ ف۪يهِ كَب۪يرٌۜ وَصَدٌّ عَنْ سَب۪يلِ اللّٰهِ وَكُفْرٌ بِه۪ وَالْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَاِخْرَاجُ اَهْلِه۪ مِنْهُ اَكْبَرُ عِنْدَ اللّٰهِۚ وَالْفِتْنَةُ اَكْبَرُ مِنَ الْقَتْلِۜ وَلَا يَزَالُونَ يُقَاتِلُونَكُمْ حَتّٰى يَرُدُّوكُمْ عَنْ د۪ينِكُمْ اِنِ اسْتَطَاعُواۜ وَمَنْ يَرْتَدِدْ مِنْكُمْ عَنْ د۪ينِه۪ فَيَمُتْ وَهُوَ كَافِرٌ فَاُو۬لٰٓئِكَ حَبِطَتْ اَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالْاٰخِرَةِۚ وَاُو۬لٰٓئِكَ اَصْحَابُ النَّارِۚ هُمْ ف۪يهَا خَالِدُونَ

217. Sana haram aylarda savaşmayı soruyorlar. De ki: “O ayda savaşmak büyük bir günahtır. (Ancak) Allah yolundan insanları alıkoymak, O’nu (Allah’ı) inkâr, Mescid-i Haram’ın (hürmetini tanımama) ve o beldenin halkını oradan sürmek, Allah katında (haram ayda savaşmaktan) daha büyük bir günahtır. Fitne/şirk, öldürmekten daha beterdir.” Şayet güç yetirirlerse, sizi dininizden döndürünceye dek sizinle savaşırlar. Sizden her kim dininden döner ve kâfir olarak can verirse, onların amelleri dünyada da ahirette de boşa gitmiştir. Bunlar, ateşin ehlidir ve orada ebedî kalacaklardır.

(Allah Resûlü’nün (sav) görevlendirdiği bir grup sahabi, sefer sırasında müşriklerle karşılaştı. Sahabiler, haram ayların başlayıp başlamadığında tereddüt yaşadılar. Aralarında bir çarpışma yaşandı. Bu çatışma nedeniyle İbnu’l Hadremi’yi öldürdüler. Müşrikler, bu durumu propagandaya çevirip: “Muhammed haram ayların hürmetini çiğniyor ve insanları öldürüyor.” dediler. (bk. Taberi, 4087) Allah Resûlü (sav) ve sahabesi bu hata nedeniyle üzüldü. Allah (cc) olay hakkında ayet indirerek şu mesajı verdi: Müminler hata yapmış olabilirler. Ancak şirk koşmaları, insanları Allah’ın yolundan alıkoymaları ve müminleri yurtlarından çıkarmaları sebebiyle müşriklerin hatası çok daha büyüktür. Ve asıl eleştirilmesi gerekenler müşriklerdir.)

217. Der heqê şerkirina di Şehru’l Heramê de ji te dipirsin. Bibêje: “Di wan mehan de şer, gunehekî mezin e. (Lê belê) menkirina însanan ji rêya Allah û înkarkirina wî (Allah) û (bê hurmetîya) Mescîdu’l Heramê û nefîykirina ehlê wê derê, li cem Allah gunehekî (ji şera di mehên heram de) herî mezintir e. Fitne/şirk ji qetlê mezintir e.” Eger ew karibin, heta we ji dînê we vegerînin wê bi we re şer bikin. Ji we kî ji dînê xwe vegere û li ser kufrê bimire; ew, êdî hemû xebata wan li dinya û axîretê pûç û betal dibe. Ew ehlê agir in û dê li wir ebedî bimînin.

(Rasûlullah (asw) wezîfeyek dabû komek eshabîyan. Ew eshabî jî di wê seferê de leqayî muşrikan bûn. Eshabîyan di dema destpêka Şehru’l Heramê de tereddût kirin. Wan û muşrikan lihevxistin. Di vê lêkdanê de muslîman Îbnu’l Hadremî kuştin. Muşrikan vê rewşê di aleyha muslîman de kirin mijara propogandayê û wiha gotin: “Muhammed hûrmeta Şehru’l Heramê binpê dike û di van mehan de însanan dikuje!” (Taberî, 4087) Allah (cc) der barê vê mijarê de ev ayet nazil kir û vê hinarîyê da: “Mûmînan dibe ku xeta kiribin. Lê bizanibin ku menkirina însanan ji rêya Allah (cc) û şirîk çêkirina jê re û rêgirtina çûna Mescîdu’l Heramê û jêderxistina ehlê wê derê, li cem Allah (cc) xetayekî ji wê xetayê mûmînan herî mezintir e.” Birastî di vê mijarê de yê ku rexnekirinê heq dike mûşrîk bixwe ne.

اِنَّ الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا وَالَّذ۪ينَ هَاجَرُوا وَجَاهَدُوا ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِۙ اُو۬لٰٓئِكَ يَرْجُونَ رَحْمَتَ اللّٰهِۜ وَاللّٰهُ غَفُورٌ رَح۪يمٌ

218. Hiç şüphesiz iman eden, hicret eden ve Allah yolunda cihad eden kimseler… Allah’ın rahmetini ancak bunlar umabilir. Allah (günahları bağışlayan, örten ve günahların kötü akıbetinden kulu koruyan) Ğafûr, (kullarına karşı merhametli olan) Rahîm’dir.

218. Bêguman ew ên îmân anîne û hicret kirine û di rêya Allah de cîhad kirine hene… Enceq ha ev ên hanê rahmeta Allah hêvî dikin. Allah, (yê ku gunehan dibexşîne/efû dike û disitirîne û ji aqubeta gunehan abdên xwe diparêze) Xafûr û (li ser abdên xwe pir bi merhamet) Rahîm e.

يَسْـَٔلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِۜ قُلْ ف۪يهِمَٓا اِثْمٌ كَب۪يرٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِۘ وَاِثْمُهُمَٓا اَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِمَاۜ وَيَسْـَٔلُونَكَ مَاذَا يُنْفِقُونَۜ قُلِ الْعَفْوَۜ كَذٰلِكَ يُبَيِّنُ اللّٰهُ لَكُمُ الْاٰيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَۙ

219. Sana içki ve kumardan soruyorlar. De ki: “O ikisinde hem büyük günah hem de insanlar için faydalar vardır.” (Fakat) ikisinin günahı faydasından daha büyüktür. Sana neyi infak edeceklerini soruyorlar. De ki: “(İhtiyaçlarınızdan) arta kalanı (infak edin).” Düşünesiniz (ve gerekli öğüdü alasınız) diye Allah, ayetlerini sizin için açıklar.

219. Der heqê mey û qumarê de ji te dipirsin. Bibêje: “Di wan herduyan de ji bo însanan gunehkarîyeke mezin û çend feydeyên hindik hene. (Lê belê) gunehê herduyan jî, ji feydeya wan mezintir e. Ji te dipirsin, ka em çi înfaq bikin? Bibêje: “Tiştên (ji ihtîyacîyên xwe) mayî/zêde (înfaq bikin).” Ji bo ku hûn bifikirin (û şîretan bigirin), Allah ayetên xwe ji we re beyan dike.

فِي الدُّنْيَا وَالْاٰخِرَةِۜ وَيَسْـَٔلُونَكَ عَنِ الْيَتَامٰىۜ قُلْ اِصْلَاحٌ لَهُمْ خَيْرٌۜ وَاِنْ تُخَالِطُوهُمْ فَاِخْوَانُكُمْۜ وَاللّٰهُ يَعْلَمُ الْمُفْسِدَ مِنَ الْمُصْلِحِۜ وَلَوْ شَٓاءَ اللّٰهُ لَاَعْنَتَكُمْۜ اِنَّ اللّٰهَ عَز۪يزٌ حَك۪يمٌ

220. (Allah, düşünesiniz diye) dünya ve ahirete dair hükümlerini size açıklıyor. Sana (velayetlerini üstlendikleri, evlerinde onlarla beraber yaşayan ve mallarını kullandıkları) yetimlerden soruyorlar. De ki: “Onların (mallarını) ıslah etmeniz (koruyup, çoğaltmanız) onlar için daha hayırlıdır.” Şayet mallarını mallarınıza karıştırırsanız onlar sizin kardeşlerinizdir. (Bunda bir sakınca yoktur.) Allah (sizden) bozguncu olanla ıslah edeni bilir. Şayet Allah dileseydi (onların mallarına dokunmamanızı, şayet dokunursanız bozulandan mesul olacağınızı söyleyerek) sizi zora sokabilirdi. Şüphesiz ki Allah, (izzet sahibi, her şeyi mağlup eden) Azîz, (hüküm ve hikmet sahibi olan) Hakîm’dir.

220. (Allah ji bo ku hûn bifikirin) hikumên xwe yên der heqê dinya û axîretê de ji we re rave dike. Der heqê wan sêwîyan (ew ên welîtîya wan li ser we ye û bi we re dijîn û hûn malê wan bikartînin) de ji te dipirsin. Bibêje: “Islahkirina (parastin û zêdekirina malê) wan ji bo wan bixêrtir e. Eger hûn malê wan tevlî malê xwe bikin), ew birayên we ne. (Di vê de qet tu mehzûr tune.) Allah (ji we) kesên mufsîd û yên muslîh ji hevdu vediqetîne. Eger Allah daxwaz bikira (bi gotina ‘destê xwe nedin malê wan. Ger hûn destê xwe bidin malê wan ji tiştên zayî bûyî hûnê mesul bibin’) dikaribû we têxe zorê. Muheqeq Allah (yê xwedî îzzet û her tiştî mexlûb dike) Azîz û (xwedî hikum û hikmet) Hakîm e.